Dawid rodzi się półsierotą; po kilku latach matka poznaje mężczyznę, za którego wychodzi za mąż, jednak nie jest to małżeństwo szczęśliwe. Dawid zostaje odesłany przez ojczyma do szkoły, w której jest maltretowany przez nauczyciela. Po śmierci matki trafia do pracy do fabryki; ciężko pracuje, żyje w nędzy; w końcu ucieka do swej ciotki Betsey Trotwood, którą pamięta z opowiadań matki i niani Peggotty. Ciotka, która miała nadzieję, że Dawid urodzi się dziewczynką, nadaje mu drugie imię Trotwood i zajmuje się nim. Postanawia edukować go w kierunku prawniczym. Dawid trafia do domu prawnika Wickfielda i mieszka z nim i jego córką Agnieszką. Nie odpowiada mu zawód prawnika i zaczyna pisać artykuły do gazet; później stanie się popularnym pisarzem. W międzyczasie poznaje Dorę, w której zakochuje się z wzajemnością, jednak dziewczyna niedługo po ślubie umiera. Jest świadkiem zdrady Jamesa Steerfortha, człowieka którego uważa za najlepszego przyjaciela jeszcze ze szkoły. Mężczyzna ten uwodzi przyjaciółkę Dawida z dzieciństwa Emilkę, namawia ją do ucieczki, a potem porzuca. Dawid pomaga jej wujowi Danielowi Peggotty odnaleźć dziewczynę. Razem z przyjaciółmi – Traddlesem, panem Micawberem, panem Dickiem i ciotką – odkrywa malwersacje finansowe Heepa, pracownika pana Wickfielda; następnie żeni się z Agnieszką, która kochała go od wielu lat.